Nova milijarda Prištine za naoružanje - Kurtijev politički marketing ili ugrožavanje mira

To je jedno od obećanja Aljbina Kurtija ukoliko ponovo bude izabran za premijera privremenih institucija. Zvanični Beograd poručuje da je to direktna prijetnja Srbiji koja nastavlja da čuva mir.

Milijardu evra u naredne četiri godine - toliko novca obećava Aljbin Kurti Kosovskim bezbjednosnim snagama ako ponovo bude na čelu vlade u Prištini. Najavljuje razvoj vojne industrije, ubrzano regrutovanje novih kadeta, program za obuku i naoružanje rezervista. Može li milijarda da se pretoči u realnu vojnu snagu.

- Kao cifra djeluje spektakularno, kao veliki napredak, ali to je dvadesetak odsto više nego što se trenutno izdvaja za KBS. Zabrinjavajuće je da će proizvoditi prvo municiju pa vojne dronove na teritoriji Kosova, ali u široj slici, to nije neki napredak, niti ozbiljna vojna prijetnja - kaže urednik na veb portalu RTS-a Rade Maroević.

Od dolaska Aljbina Kurtija na vlast, budžet Ministarstva odbrane u Prištini porastao je gotovo četiri puta i iznosi 208 miliona evra. Dodatna izdvajanja nisu dostupna javnosti.

- Dobiće tek toliko koliko NATO misli da treba dati Kosovu, to ne zavisi od njega. Koliko oružja će dobiti, to NATO odlučuje - ističe Nedžmedin Spahiju sa Fakulteta političkih nauka u Prištini.

Iako NATO zvanično ne podržava naoružavanje KBS niti njihovu tranziciju u vojsku, ne čini ništa da na tom putu spriječi Prištinu. Izostale su reakcije i na najavu da će formirati zajedničku jedinicu sa Oružanim snagama Albanije.

- Činjenica da Kosovo i Albanija mogu da formiraju tu neku jedinicu je realna mogućnost, ali mislim da to nema nikakve bezbjednosne posljedice, a s druge strane to više vidim kao neki pokušaj da se još jednom pokaže da si ti vođa na Kosovu, dakle politička priča. Činjenica je da je ovo na tragu saveza koji je nedavno sklopljen između Kosova, Hrvatske i Albanije. Može se reći da je to operativizacija tog saveza - smatra istraživač studija bezbjednosti Nikola Vujinović.

Analitičari u Prištini ocjenjuju da je najava zajedničke jedinice sa Albanijom poruka za unutrašnju upotrebu, bez mnogo odjeka među građanima.

- Što se tiče Albanije to je jedna politička floskula, istorijski Albanija je bila veći saveznik Srbije nego Kosova, to je nemoguće ostvariti jer Albanija je član NATO i ne može postupiti drugačije nego što NATO navede - tvrdi Spahiju.

Kosovske bezbjednosne snage osnovane su 2009. godine uz NATO nadzor. Iako Priština po rezoluciji UN-a 1244 nema pravo na vojsku, proces transformacije KBS-a u vojsku započet je 2018. godine, a plan je da se završi do 2028.