Ustaški spomenik u Derventi i dalje prkosi žrtvama, dok u Hrvatskoj srpske brišu preko noći

Dok su u Hrvatskoj nakon usvajanja novog Zakona o grobljima srpski spomenici proglašeni "spornim" i uklonjeni u roku od mjesec dana, u mjestu Modran nadomak Dervente već skoro dvije decenije stoji spomenik sa ustaškim obilježjima.

Sa simbolima jednog od najmonstruoznijih režima u istoriji, šahovnica sa bijelom početnom kockom, oblik slova U kao i ploče sa imenima poginulih ustaša.

Spomenik se jasno vidi i sa puta. Svakodnevno budi bolna sjećanja i ogorčenje među građanima Dervente, a naročito među borcima i logorašima koji ga doživljavaju kao otvorenu uvredu i ruganje srpskim žrtvama i zbog čega traže da se sramni spomenik sruši.

„Sramota je i Dervente i Republike Srpske da takav spomenik i dalje postoji kod nas. Oblik slova U, ustaška šahovnica, imena poginulih ustaša… Ponižava nas i otvara stare rane“, rekao je za Provjereno.info Perica Bogdan, ratni vojni invalid i odlikovani borac VRS.

Sa druge strane, u Hrvatskoj se uklanjaju i natpisi na srpskim grobovima kao što je to nedavno učinjeno u okolini Knina gdje je sa nadgrobne ploče uklonjen natpis „poginuo od ustaške ruke“. U Kistanju je izmijenjen i spomenik Milanu Krneti, a predsjednik podružnice Domovinskog pokreta Šibensko-kninske županije Boris Solomun ponosno je objavio da su „sporni srpski spomenici uklonjeni“.

Najavio je da će predložiti da se uklone i simboli “četiri S” u Biovičinom Selu, tačnije kod pravoslavnog groblja „Parohija Kistanje 1“, gdje se na svim ulazima nalaze oznake s tim obilježjem.

„Pisali smo i prigovarali više puta ali nije bilo adekvatnog odgovora. Ako se tamo uklanjaju ćirilični spomenici, a vi imate spomenik sa ustaškim simbolima, istom mjerom trebalo bi vratiti. Mislim da ćemo ako se ne bude tako radilo doživjeti još veće katastrofe“, kazao je Drago Knežević, bivši logoraš i predsjednik Udruženja ratnih zarobljenika.

Čedo Vujičić, predjsednik BORS-a u Derventi rekao je da spomenik kao građevina ne može nikome da naudi ali prva bijela kocka na šahovnici i oblik slova U su problem koji iritira i smeta građanima.

„Podsjeća nas na stare rane. Spomenik bi trebalo da se promijeni, da mu se da druga simbolika. Oni ga doživljavaju kao spomenik njihovim borcima za slobodu ali nama gura prst u oko, unosi nemir u međunacionalne odnose. Prijavili smo i ranije nadležnim organima ovaj slučaj, zauzeli smo stav da takav spomenik ne može da stoji na području Dervente“, poručio je Vujičić.

Ni lokalne vlasti nisu ostale nijeme. Gradonačelnik Dervente Igor Žunić potvrdio nam je da su dopisi slani relevantnim institucijama.

„Ne podržavam nešto što podjseća, afirmiše ili je planski napravljeno za najveće zlo u Drugom svjetskom ratu, odnosno da veliča ustaški pokret. Vjerujem da ćemo naći zakonski okvir kojem će se država ograditi od toga i da onaj koji je napravio spomenik prilagodi to današnjem vremenu, našem stavu i borbi protiv fašizma. Nesporno je da je ustaški pokret bio jedan od nosilaca te ideologije. I zbog dešavanja u okruženju trebalo bi da idemo u tom pravcu. Ne vrijeđam ničiju žrtvu, svako ima pravo da se pokloni sjenama poginulih ali veličanje ustaških simbola ne bi trebalo nigdje da bude dozvoljeno. Grad Derventa nema nikakvu zakonsku mogućnost, još ranije smo reagovali kod više organa ali mislim da bi trebalo definisati zakon koji će omogućiti da se uklone sva obilježja koja veličaju ustaški pokret ili bilo koji fašističkog tipa“, zaključio je Žunić.