Novi Grad: Obilježen Dan odbrane opštine

U Novom Gradu danas je obilježeno 30 godina od odbrane ove opštine od Hrvatske vojske i jedinica Petog korpusa Armije BiH iz Cazinske krajine.

Kod spomen-obilježja poginulim borcima Vojske Republike Srpske služen je parastos i položeni su vijenci.

Načelnik opštine Miroslav Drljača rekao je da je 25. septembar najvažniji dan u novijoj istoriji ove lokalne zajednice.

"Tih dana borci Vojske Republike Srpske, pripadnici Ministarstva unutrašnjih poslova i građani jasno su rekli da žele da slobodno žive u Republici Srpskoj. Važno je da se okupljamo da se sjećamo heroja koji su dali život za nađu slobodu. Mladi treba da uče o istorijskim događajima", rekao je Drljača.

Nekadašnji komandant Prvog bataljona Novogradske brigade Momir Kovačević rekao je da je ta brigada u septembru 1995. godine vodila odsudnu bitku za Novi Grad i zapadne granice Srpske.

On je naveo da je u napadu Hrvatske vojske s jedne i Petog korpusa takozvane Armije BiH s druge strane, poginuo 41 borac iz redova ove brigade, a ranjeno 159.

Kovačević je istakao da se ova dešavanja ne mogu posmatrati odvojeno od zločinačke akcije "Oluja" u avgustu 1995. godine kada je Hrvatska vojska iz Republike Srpske Krajine protjerala 250.000 Srba.

On je napomenuo da je oko 100.000 Srba u avgustu 1995. godine prešlo u Novi Grad preko mosta na rijeci Uni, te da su građani ove lokalne zajednice od ovih događaja imali traume.

Kovačević je naveo da je Hrvatska vojska i tokom akcije "Oluja" granatirala područje opštine Novi Grad, te da je hrvatski avion gađao izbjegličku kolonu u Svodni.

On je podsjetio da je ovo područje bilo pod velikim pritiskom s obzirom na to da je u septembru počela i zajednička vojna operacija Hrvatske vojske, Hrvatskog vijeća odbrane i takozvane Armije BiH u kojoj su zauzeli veće prostore, uključujući Drvar, Šipovo, Jajce, Bosanski Petrovac, Bosansku Krupu i Ključ.

On je rekao da je napad Hrvatske vojske na Novi Grad počeo 18. septembra 1995. godine u 9.25 časova i da je za 24 časa na područje ove lokalne zajednice palo oko 3.000 granata.

Kovačević je naveo da je u ovom napadu poginulo 37 civila, 18 pripadnika Vojske Republike Srpske i dva pripadnika MUP-a, dok je ranjeno 17 civila, tri pripadnika Vojske Republike Srpske i jedan pripadnik MUP-a.

Hrvatske snage su, kako je rekao, zaustavljene i 19. septembra 1995. godine vraćene preko Une.

Prema njegovim riječima, Novogradska brigada je istovremeno od 17. septembra vodila borbu sa snagama Petog korpusa takozvane Armije BiH koja su napadale iz pravca Krupe.

On je ispričao da je Novogradska brigada krenula u kontraofanzivu 25. septembra, da je tada oslobođeno 370 kilometara kvadratnih privremeno zauzetog područja novogradske opštine i kompletno područje opštine Krupa na Uni, te dodao da su te linije ostale do potpisivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma.

U ovoj akciji poginulo je 26, a ranjeno 115 pripadnika Vojske Republike Srpske.

On je naveo da su u septembru 1995. godine hrvatske snage u sadejstvu sa Petim korusom takozvane Armije BiH uz pomoć NATO snaga izvršile agresiju na Republiku Srpsku s ciljem da zauzmu Novi Grad, Kostajnicu, Dubicu, a potom Prijedor i da produže prema Banjaluci.

Predsjednik Boračke organizacije Novi Grad Marinko Gačić istakao je da se u septembru 1995. godine vodila odsudna bitka za Novi Grad i Republiku Srpsku, koju su uspjeli da odbrane građani i Vojska Republike Srpske.

Nakon obraćanja zvaničnika, "Marš slobode" u kojem su učestvovali građani, među kojima i učenici novogradskih škola, krenuo je prema Novskoj planini gdje je u septembru 1995. godine bila zadnja linija odbrane Novog Grada.

U društvenom domu u naselju Jablanica za učesnike "Marša slobode" održan je istorijski čas.

Skupštinskom odlukom iz 2010. godine, 25. septembar obilježava se kao Dan odbrane opštine Novi Grad u Odbrambeno-otadžbinskom ratu i ovaj datum je u kalendaru značajnih datuma opštine Novi Grad.