Najbrži hirurg ikad: Jednom operacijom ubio tri čovjeka

Robert Liston, škotski hirurg iz 19. vijeka, postao je legenda ne samo zbog svojih hirurških vještina, već i zbog nevjerovatne brzine kojom je sjekao udove.

Brzina je u vremenu prije anestezije i adekvatne sterilizacije često bila odlučujući faktor i granica između života i smrti.

Poznat kao "najbrži nož na Zapadu", Liston je stekao reputaciju izvođenja operacija u djeliću vremena potrebnog drugim hirurzima, što je istovremeno izazivalo i divljenje i strah.

Ipak, postao je notoran 1847. kada je izveo zloglasnu operaciju amputacije noge u samo 25 sekundi. Ali, u žurbi da uštedi vrijeme i smanji patnju pacijenta, slučajno je odsjekao i prste svom asistentu.

Tragično, i pacijent i asistent kasnije su umrli od sepse.

Treći smrtni slučaj bio mu je hirurg koji je bio u operacionoj sali. Njemu je Liston zarezao uniformu, a on je umro od šoka jer je mislio da mu je prerezao organe. Tako je Liston valjda jedini hirurg u istoriji koji je odradio operaciju s 300 postotnom smrtnošću. Ta tragična operacija bila je kulminacija njegovog notornog operisanja. Iako je brzinom često spašavao živote, bio je poznat po tome da bi prerezao odjeću, nehotično po0vrijedio promatrače i ponekad napravio nagle, neprecizne rezove.

Ipak, u vremenu kada su infekcije i bol često značili smrtnu presudu, njegova brzina predstavljala je razliku između života i smrti, naročito jer su hirurške rane bez modernih antiseptika vrlo brzo postajale zaražene. P

Robert Liston rođen je u župnom dvoru u Eklsmečanu, kao sin Margaret Ireland iz Kulrosa i njenog supruga, velečasnog Henrija Listona, svećenika i izumitelja Eklsmečan u Zapadnom Lotianu, zapadno od Edinburha.

Liston je od 1808. godine studirao na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Edinburhu. Godine 1810. postao je asistent svog mentora, doktora Džona Barkleja.

Godine 1816. otišao je u London na godinu dana kako bi se dodatno usavršavao pod vođstvom Vilama Blizarda. Nakon toga vratio se u Edinburg, gdje je predavao anatomiju.

Godine 1818. postao je bolnički hirurg u Kraljevskoj bolnici u Edinburhu, pod vođstvom dr Džordža Bela, no 1822. godine otpušten je zbog nesuglasica s Belom te je vraćen na radno mjesto tek 1827.

Savremenici su ga opisivali kao izuzetno efektivnog, ali i brutalnog hirurga koji je mogao amputirati nogu za dvije i pol minut, a neke operacije završiti u svega nekoliko sekundi.

Bio je visok 187 cm i operisao je u tamnozelenom kaputu i gumenim čizmama (wellingtonkama). Skakao je preko dasaka uprljanih krvlju prema svom onesviještenom, oznojenom, zavezanom pacijentu, vičući studentima koji su s džepnim satovima pratili operaciju: "Mjerite mi vrijeme, mjerite mi vrijeme!".

Svi su se zaklinjali da je prvi bljesak njegovog noža bio toliko brz da je zvuk pile na kosti uslijedio gotovo istovremeno, kao da su vid i zvuk postali jedno.

Kako bi oslobodio obje ruke, znao bi krvavi nož zagristi i držati među zubima - opisao je makabrične scene, engleski hirurg Ričard Gordon. Liston je preminuo 7. decembra 1847. od aneurizme abdominalne aorte.

(Express.hr)