Procurila konačna verzija sporazuma o kraju rata u Ukrajini?

Ukrajinski list "ZN.UA" objavio je tekst u kom se navodi da sadrži odredbe posljednje verzije američkog prijedloga sporazuma o kraju rata u Ukrajini. Sve je počelo sa prijedlogom od 28 tačaka koji je odmah revidiran i skraćen na 19 tačaka zbog protesta Ukrajine, a ovo je sada verzija koja navodno predstavlja zvaničan dokument i stav Sjedinjenih Američkih Država.

Sve odredbe ove verzije raspoređene su u četiri dokumenta koji se nadovezuju jedan na drugi i zajedno navodno čine finalni prijedlog sporazuma. Dokumenti su poređani na sljedeći način:

1. Sporazum Ukrajine, Ruske Federacije, Evrope i Sjedinjenih Američkih Država - 20 tačaka
2. Okvirne bezbjednosne garancije za Ukrajinu - tri tačke
3. Obaveze Sjedinjenih Američkih Država prema NATO - četiri tačke
4. Sporazum između Ruske Federacije i Sjedinjenih Američkih Država - 12 tačaka

U tekstu ukrajinskog lista se naglašava da sam dokument više liči na "koncept", a ne na ozbiljan međunarodni ugovor. Autor teksta čak ironično navodi da mu liči da je "tekst sastavljen na salveti golf kluba u Majamiju tokom pauze između rundi" aludirajući na američkog predsjednika Donalda Trampa koji je ljubitelj golfa i ima luksuznu vilu Mar-a-Lago na Floridi u Sjedinjenim Državama u kojoj često boravi.

Kako glasi verzija sporazuma o kraju rata u Ukrajini koja je navodno konačna?

Ključne odredbe ove verzije sporazuma su dosta slične prethodnim verzijama. U tekstu se navodi da se od Ukrajine očekuje da napravi velike ustupke, i po pitanju dijelova svoje teritorije i političkih zahtjeva koje ima Kijev.

1. Sjedinjene Američke Države traže da se poluostrvo Krim, Lugansk i Donjeck priznaju kao dio teritorije Ruske Federacije
2. Proglašava se demilitarizovana zona u Donjecku, granica se povlači na liniji fronta
3. Zaporožje i Herson se dijele "na pola", odnosno prema trenutnoj situaciji na frontu
4. Povlačenje ruskih trupa iz ostalih dijelova Ukrajine koje su okupirale ruske trupe
5. NATO se NEĆE širiti dalje na istok Evrope i NATO trupe neće biti u Ukrajini
7. Ukrajina mora da smanji svoje vojne kapacitete, broj aktivnih profesionalnih vojnika ne smije da bude veći od 800.000
8. Ukrajina dobija bezbjednosne garancije nalik "Članu 5" NATO pakta - kolektivna odbrana, bilo kakav napad na Ukrajinu tretiraće se kao napad na neku NATO članicu
9. Izbori u Ukrajini moraju da se izdrže što prije na prijedlog američkog predsjednika Donalda Trampa
10. Nuklearna elektrana Zaporožje bi ponovo počela sa radom pod kontrolom Sjedinjenih Država
11. Ukrajina bi postala članica Evropske unije 1. januara 2027. godine
12. Ruska zamrznuta sredstva bi djelimično bila iskorišćena na obnovu Ukrajine, dok bi preostali dio sredstava bio iskorišćen za projekte kojim bi koordinisao rusko-američki investicioni fond

Da podsjetimo, u utorak 2. decembra je u Moskvi predsjednik Rusije Vladimir Putin dočekao na sastanku Stiva Vitkofa, specijalnog američkog izaslanika, u vezi pregovora o kraju rata u Ukrajini. Sastanku je prisustvovao i Putinov savjetnik Jurij Ušakov koji je otkrio medijima da je sastanak bio produktivan i efikasan i da je trajao oko pet časova, a u međuvremenu je Vitkof razgovarao i sa predsjednikom Ukrajine Vladimirom Zelenskim koji neće prihvatiti glavni uslov Putina za kraj rata, a to je povlačenje ukrajinskih trupa iz Donbasa.