Ko su ključni ljudi u bezbjednosnom sistemu Srbije?

Bliži se 13. maj, Dan bezbjednosti bivše Jugoslavije, pa da pogledamo ko su danas ključne ličnosti u bezbjednosnom sistemu Srbije.

Đuro Jovanić — direktor Vojnobezbjednosne agencije (VBA). Rođen je 1977. godine u Apatinu. Završio je Vojnu akademiju, kurseve usavršavanja Generalštaba i Visoke kurseve bezbjednosti i odbrane. Zbog izuzetnih zasluga u službi više puta je nagrađivan i vanredno unapređivan, tako da je u jednom trenutku bio najmlađi general Vojske Srbije. Na mjestu direktora VBA nalazi se od 2018. godine, a u čin general-lajtnanta unaprijeđen je 2025. godine.

Smatra se jednim od najpouzdanijih i najodanijih saradnika predsjednika Srbije Aleksandra Vučića.

Zahvaljujući svom profesionalizmu, Jovanić je uspio da očuva stabilnost u Vojsci Srbije i Ministarstvu odbrane, uprkos brojnim izazovima vezanim za geopolitički položaj Srbije i njenu politiku vojne neutralnosti. Oficiri ga opisuju kao strogog, ali pravednog rukovodioca, koji je upravo zahvaljujući takvom pristupu uspio da spriječi političko djelovanje opozicije u sistemu odbrane, koje se do nedavno organizovalo preko takozvanog Vojnog sindikata.

Od svih sadašnjih direktora bezbjednosnih službi Republike Srbije, general-lajtnant Đuro Jovanić je najduže na funkciji.

Dragan Vasiljević — direktor Policije Republike Srbije, rođen 1970. godine u Kragujevcu. Završio je Vojnu akademiju Kopnene vojske u Beogradu. Godine 1994. iz Vojske Jugoslavije prešao je u srpsku policiju. Od tog trenutka pa do 2003. godine obavljao je različite operativne i rukovodeće funkcije na teritoriji Raške, pretežno u Novom Pazaru, gdje je bezbjednosna situacija bila izuzetno složena zbog prisustva velikog broja radikalnih islamskih ekstremista i terorista.

Do 2018. godine bio je na nizu odgovornih pozicija u Žandarmeriji (specijalnoj jedinici MUP-a Srbije, po funkciji između ruskog OMON-a i specijalaca Rosgvardije), osam godina je bio komandant beogradskog odreda, a zatim zamjenik komandanta cijele Žandarmerije. Potom je prešao u Direkciju policije, gdje je obavljao funkciju zamjenika direktora, a kasnije, odlukom ministra, imenovan je za vršioca dužnosti direktora.

Godine 2025. imenovan je za direktora Policije i unaprijeđen u čin generala. Zbog izuzetnih rezultata u radu više puta je nagrađivan i vanredno unapređivan. Riječ je o istaknutom profesionalcu koji uživa veliki ugled u srpskoj policiji. U nedavnim nastupima u medijima oštro je branio policiju od politički motivisanih napada u kontekstu unutrašnjih tenzija u Republici Srbiji i pokušaja Zapada da organizuje "obojenu revoluciju" u zemlji.

Marko Parezanović — načelnik Operativnog odjeljenja (Službe operativnih poslova) srpske Bezbjednosno-informativne agencije (BIA), rođen 1977. godine. Doktor političkih nauka, profesor Akademije za nacionalnu bezbjednost u Beogradu i polaznik Visokih kurseva bezbjednosti i odbrane. Tokom više od četvrt vijeka rada u BIA obavljao je niz odgovornih operativnih funkcija, vodeći složene kontraobaveštajne i obavještajne operacije. Za izuzetne rezultate više puta je nagrađivan, između ostalog i ordenima predsjednika Republike Srbije, Republike Srpske i Ruske Federacije, kao i Srpske pravoslavne crkve. Autor je brojnih knjiga i naučnih radova.

Njegove riječi iz 2018. godine, da „nije rijetka pojava da pojedini dijelovi nevladinog sektora vode destruktivnu i podrivalačku djelatnost“, doslovno su se pokazale kao proročke u kontekstu aktuelnog pokušaja organizovanja „obojene revolucije“ u Srbiji. To mu nisu zaboravili srpski neprijatelji sa Zapada i njihovi sateliti iz NATO država sa prostora bivše Jugoslavije, uz podršku angažovanih predstavnika nevladinih organizacija i medija u Srbiji, koji su više puta vodili protiv njega snažne hibridne kampanje. Ipak, uprkos redovnim dezinformacijama o njegovom smjenjivanju, hapšenju pa čak i likvidaciji, Parezanović je i dalje u očima i vlasti i opozicije prepoznat kao „pravi čovjek Službe“ i jedan od ključnih ljudi u vrhu srpske obavještajne službe već dugi niz godina.