Imigracioni centar pod posebnom lupom Službe za poslove sa strancima BiH

Iako je broj migranata u BiH i generalno na ruti koja ide preko zapadnog Balkana u osjetnom padu, ilegalne migracije ostaju pod budnim okom domaćih službi, a poseban akcenat u narednom periodu je i na funkcionisanju Imigracionog centra.

Služba za poslove sa strancima BiH, kao institucija koja postoji u sastavu Ministarstva bezbjednosti, se prvenstveno bavi nadzorom i kontrolom nad kretanjem i boravkom stranaca čime se, kako sami naglašavaju, daje značajan doprinos zaštiti bezbjednosnog sistema BiH, koji je zahtjevan i složen.

Obavljanjem operativno-inspekcijskih i upravno-pravnih poslova Služba kontroliše dolazak stranaca iz viznog režima u BiH kroz postupke ovjere pozivnih pisama i davanja saglasnosti za izdavanje vize za duži boravak, odnosno odobravanje ili odbijanje boravka, a u njihovom opisu posla je i stavljanje pod nadzor te prisilno udaljenje stranaca iz zemlje.

Služba je, naime, objelodanila prvu verziju plana rada od 2026. do 2028, u kojem je istaknuto da se suočavaju sa izazovima koje nosi migrantska kriza, među kojima su navedeni nedovoljni kapaciteti smještaja u Imigracionom centru te potreba za dodatnim snagama i opremom bitnim za upravljanje migrantskim talasom.

Funkcionisanjem Imigracionog centra stvorene su bitne pretpostavke za sigurni sistem protjerivanja i udaljenja stranaca, jer Služba, navode, može do konačnog udaljenja smjestiti pod nadzor svakog stranca za kog se utvrdi da je u neregularnom boravku u BiH, kada neće dobrovoljno napustiti zemlju ili je prihvaćen po osnovu sporazuma o readmisiji, odnosno predstavlja prijetnju javnom redu ili nacionalnoj bezbjednosti BiH, piše Glas Srpske.

- Imigracioni centar Službe kapaciteta 120 mjesta nalazi se u Istočnom Sarajevu i u vlasništvu je Službe. Centar je izgrađen i funkcioniše u skladu sa evropskim standardima, uz poštovanje ljudskih prava korisnika. Međutim, usljed migrantske krize pretrpio je značajnu materijalnu štetu, što je smanjilo njegove smještajne kapacitete - navedeno je u planu rada gdje je navedeno i da im je, za sve planirane aktivnosti do 2028. godine, potrebno više od 47 miliona KM.

Imigracioni centar, otvoren 2008, je specijalizovana ustanova za prihvat i smještaj stranaca kojima je odlukom nadležnog organa određena mjera stavljanja pod nadzor u skladu sa Zakonom.

Posljednjih mjeseci u njemu, prema podacima, prosječno boravi oko 40 ilegalnih stranaca koji su mahom iz Avganistana, Pakistana, Alžira, Maroka, Turske ili Indije.

Organizacija za ljudska prava je 26. maja objavila izvještaj o stanju u tom Centru u kojem je, između ostalog, zaključeno da su migranti koji tu borave u opasnosti, zbog kašnjenja u procedurama, te ograničenog pristupa pravnoj zaštiti.

Za potrebe smještaja migranata, izbjeglica i tražilaca azila, formirana su četiri privremena prihvatna centra u BiH, po dva u Sarajevskom i Unsko-sanskom kantonu sa ukupnim kapacitetom od 4.592 mjesta. Njima upravlja Međunarodna organizacija za migracije u saradnji sa Službom za poslove sa strancima, a aktivnosti za osiguranje smještaja, ishrane, higijene i drugih potreba za migrante u BiH uglavnom se finansiraju sredstvima EU. S druge strane, domaće institucije su otvorile proces potpunog preuzimanje tih centara, na šta su se obavezali strateškim dokumentima.

Prvobitni rok za usvajanje prijedloga bio je april mjesec, a novom odlukom rok radnoj grupi za predlaganja planova u toj oblasti je produžen do kraja oktobra. U okviru tih aktivnosti biće, prema ranijim navodima, riješeno i pitanje takozvanog detencijskog centra u okviru "Lipe" o kojem je jedno vrijeme dosta polemisano u javnosti.

Zadržavanje

Na vrijeme zadržavanja u Imigracionom centru najviše utiče utvrđivanje identiteta korisnika, s obzirom da je veliki broj lica koji se smještaju u te prostorije bez identifikacionih dokumenata, a otežavajuća okolnost je i izjava o identitetu kada se ustanovi da je lažna, što dodatno produžava vrijeme boravka. Osim toga određeni broj korisnika tokom boravka podnese zahtjev za međunarodnom zaštitom, odnosno azilom, čime se onemogućava povratak u matične zemlje.