Možemo li osjetiti zemljotres u avionu?

Čak i da seizmički talasi uspiju preći udaljenost od otprilike 11 kilometara, odnosno visinu na kojoj avioni obično lete, oni bi bili toliko prigušeni da ih ne biste čuli od brundanja motora letjelice.

S potresima se nažalost većina nas dobro upoznala pa taj razorni fenomen ne treba posebno predstavljati. Sa naučnog stajališta, radi se o iznenadnom oslobađanju energije u Zemljinoj kori, što izaziva seizmičke valove koji putuju prema površini i izazivaju vibracije tla. I dok su neki potresi bezazleni, drugi ruše ogromne zgrade kao od šale, potapaju brodove i izazivaju cunamije.

Mjesto nastanka potresa u dubini Zemlje naziva se hipocentar ili žarište potresa. Ono može biti neposredno ispod površine pa sve do dubine od 750 km - potres s dubljim žarištem do sada nije zabilježen.

Potresi se događaju duž granica tektonskih ploča, najčešće na mjestima gdje se one sastaju, a glavni uzrok njihovog gibanja je strujanje u Zemljinoj unutrašnjosti koje nastaje zbog temperaturne razlike između vruće Zemljine jezgre i hladnije površine.

Potres vibrira od hipocentra na sve strane različitim talasima. Na Zemlji se godišnje zabilježi više od milion potresa, uglavnom nezamjetljivih za ljudska osjetila – a 20 do 30 potresa godišnje uzrokuje ljudske žrtve. Ali pitamo se, mogu li se potresi osjetiti i u avionu?

"Kada seizmički talasi napuste Zemljinu koru i prođu kroz atmosferu pretvaraju se u zvučne talase. Međutim, budući da su ti talasi obično ispod raspona zvuka koji ljudi mogu čuti (ispod 20 herca), ostaju neprimijećeni", objašnjavaju naučnici na scienceabc.com i dodaju kako zvuk tutnjave koji čujemo tokom potresa izazivaju seizmički talasi koji se kreću kroz čvrsti materijal, poput kamenja ili betona.

Talasi postepeno gube svoju energiju tokom vremena i udaljenosti, a zbog toga im i intenzitet slabi dok putuju medijem kao što je vazduh. Zato naprimjer, zbog takve prirode talasa, možemo dobro čuti predavača ako sjedimo u prvom redu do njega, a u zadnjem redu će zvučati tiše.

Dakle, čak i da seizmički talasi uspiju preći udaljenost od otprilike 11 kilometara, odnosno visinu na kojoj avioni obično lete, oni bi bili toliko prigušeni da ih ne biste čuli od brundanja motora letjelice, a kamoli osjetili vibracije poput onih na zemlji.

Zato, najsigurnije mjesto za vrijeme potresa je upravo avion, pod uslovom da leti, odnosno da je u vazduhu.

(Punkufer)